राजा मोठा नशीबवान - अगदी नावाप्रमाणेच! त्याला लंडनमधील सेंट जॉर्जेस नावाच्या प्रसिद्ध न्युरॉलोजिकल हॉस्पिटल मध्ये मृत्यू आला. जगातील उत्तम डॉक्टर्सच्या देखरेखीत. त्याच्यावर जिथे अन्त्यसंस्कार केले गेले त्या लंडनमधील सर्वात पहिल्या गोल्डर्स ग्रीन नावाच्या क्रीमेटोरीअममध्ये कुचबिहारचे महाराजा, सर रुड्यार्ड किप्लिंग, एमी वाईनहाउस यांसह अनेक प्रसिद्ध व्यक्तींचे अन्त्यसंस्कार झाले होते. अवघे ३२ वर्षांचे आयुष्य जगलेला राजा गणेश मणीवसगम नावाचा चेन्नईचा एक साधा कष्टाळू इसम ३-४ आठवड्यांच्या टीबीच्या आजारानंतर सप्टेंबर २०१४ मध्ये हे जग सोडून गेला. मागे बायको आणि दीड वर्षांची मुलगी सोडून.
या जाण्याला काही जस्टीफ़िकेशन नाही! दोन वर्षापूर्वी तो इंग्लंड मध्ये पोहोचला, नंतर लग्न करून आला. थोड्या दिवसाने तान्ह्या मुलीला घेऊन आला. ७-८ महिन्यांच्या सुखी संसारानंतर डोके दुखायचे निमित्त होऊन राजा आजारी पडला. तसा तो हडकुळाच, दिसायला अशक्त. जुजबी औषधे देऊन त्याला परत पाठविले गेले. पण डोकेदुखी थांबेना, मग ताप. शेवटी एक शेजारी त्याला हॉस्पिटल मध्ये घेऊन गेला. तिथे त्याचा आजार वाढत गेला. आधी टीबी मग ब्रेन ट्युमर इत्यादी अनेक निदाने झाली. एक दिवस तो वेड्यासारखा वागायला लागला. हातापायाच्या नळ्या काढून टाकल्या त्याने, चप्पल चावू लागला. मग मात्र त्याला मेंदूच्या उपचारासाठी सेंट जॉर्जेस ला नेण्यात आले.
तेथे २० दिवस त्याच्यावर उपचार चालू होते. प्रेमळ नर्सेस होत्या, तज्ञ डॉक्टर्स लक्ष ठेऊन होते. पण त्याची प्रकृती खालावत गेली. त्याच्या मेंदूतील आणि पाठीतील इन्फेक्शन वाढत होते. आज हात, उद्या पाय हलवणे बंद झाले, मग श्वासाचा त्रास. अशा परिस्थितीत त्याला व्हेन्टीलेटर वर ठेवले गेले. त्याची बायको सतत ३ आठवडे रोज taxi करून हॉस्पिटल मध्ये मुलीला घेऊन जात असे. त्याचा बॉस दररोज दिमतीला हजर होता. एक डॉक्टर म्हणाले "पुअर चाप, हि इज इन ट्रबल, इजंट हि?". राजा खरोखरच संकटात होता. त्याच्या आई-वडिलांना चेन्नईहून बोलावले गेले. डॉक्टरांनी आशा सोडलेली होती. त्यांनी समजावून सांगितले कि आता तो वाचणे अशक्य आहे.
आई वडील आल्या नंतर डॉक्टरांनी सर्वांचे कौन्सेलिंग केले. तांत्रिकदृष्ट्या त्याचा मेंदू बंद झाला होता. फक्त आता त्याला अक्राळ विक्राळ नळ्यान्च्या आणि मॉनीटर्सच्या जन्जाळातून मुक्त करायचे होते. काही लोकांनी शेवटचे प्रयत्न म्हणून त्याला दुसरीकडे हलवायची, चेन्नईला नेण्याची विनंती केली. पण डॉक्टरांनी ती मानली नाही. आता उशीर झाला होता असे म्हणणेहि राजाच्या बाबतीत कठीण होते, कारण त्याने खूप कमी वेळ दिला…. सर्वांची मानसिक तयारी झाल्यावर गुरुवारी रात्री डॉक्टरांनी तो गेल्याचे घोषित केले. डेड बॉडी मॉर्ग मध्ये ४ दिवस ठेऊन पोस्ट मोर्टेम करावयाचे होते. सर्वांना विकेंडला विश्रांती मिळेल या हेतूने डॉक्टर दोन दिवस थांबले. चार दिवसांनी त्याचे डेथ सर्टिफिकेट मिळाल्यावर इंग्लंडमधील पध्दती प्रमाणे फ़्युनरल डायरेक्टरला शव घेऊन जाण्याची परवानगी मिळाली.
त्यांनी त्याचे कपडे वगैरे साहित्य घरून मागवून घेतले. अंत्यविधीच्या दिवशी गोल्डर्स ग्रीनच्या चर्च मध्ये सर्व जमले. राजाचा देह कॉफीन मध्ये चांगले कपडे घालून, मेक-अप करून सजवून ठेवला होता. सर्वांनी राजाचे अन्त्य दर्शन घेतले. त्याची मुलगी शोकाकुल आईच्या कडेवर बसून बाबाला न्याहाळत होती. इतके दिवस ती बाबाला असाच झोपलेला पाहत होती. आज तो प्रसन्न दिसत होता. चेहऱ्यावर एक प्रकारची शांतता दिसत होती. मद्रासी भटजी सर्व साहित्य घेऊन आले होते. कॉफिन भोवती फिरून त्यांनी काही मंत्र म्हंटले. नंतर कॉफिन खाली ठेऊन त्याभोवती आपल्या स्मशानात करतात ते सर्व हिंदू संस्कार तिथे केले गेले. त्याचे वडील स्वतः बसून मंत्र म्हणत होते. चर्चमधील गोरे लोकही सराईतपणे मदत करीत होते. आमच्या ऑफिसमधील काही गोरे लोक कुतूहलाने बघत होते.
साधारण तासाभरानंतर राजाचा देह कॉफिन मधून इलेक्ट्रिक क्रिमेशनसाठी नेण्यात आला. एक पर्व संपले होते. काल-परवा पर्यंत आमच्यात असणारा एक सहकारी आता अचानक जग सोडून गेला होता. साधी राहणी, शांत वृत्तीचा आणि कष्टाळू असलेला राजा. आपल्या बायकोसाठी आपली नोकरी ठेऊन गेला!
लंडनमध्ये मृत्यू येऊन इतर बड्या आसामिं बरोबर आज तो चिरनिद्रा घेत आहे. महिनाभर आपल्याशी न-बोलणाऱ्या बाबाकडे काहीही तक्रार न करता कुतूहलाने पाहणारी त्याची मुलगी, तिच्या निरागसतेमुळे एवढ्या मोठ्या दुःखापासून अनभिज्ञ राहिलेली ती.… तिच्या स्मृतीपटलावरील बाबाच्या आठवणी पुढेमागे जाग्या होतील? अज्ञानात सुख असतं…पण काही दुःखांची जाणीव द्यावीच लागते ना?
या जाण्याला काही जस्टीफ़िकेशन नाही! दोन वर्षापूर्वी तो इंग्लंड मध्ये पोहोचला, नंतर लग्न करून आला. थोड्या दिवसाने तान्ह्या मुलीला घेऊन आला. ७-८ महिन्यांच्या सुखी संसारानंतर डोके दुखायचे निमित्त होऊन राजा आजारी पडला. तसा तो हडकुळाच, दिसायला अशक्त. जुजबी औषधे देऊन त्याला परत पाठविले गेले. पण डोकेदुखी थांबेना, मग ताप. शेवटी एक शेजारी त्याला हॉस्पिटल मध्ये घेऊन गेला. तिथे त्याचा आजार वाढत गेला. आधी टीबी मग ब्रेन ट्युमर इत्यादी अनेक निदाने झाली. एक दिवस तो वेड्यासारखा वागायला लागला. हातापायाच्या नळ्या काढून टाकल्या त्याने, चप्पल चावू लागला. मग मात्र त्याला मेंदूच्या उपचारासाठी सेंट जॉर्जेस ला नेण्यात आले.
तेथे २० दिवस त्याच्यावर उपचार चालू होते. प्रेमळ नर्सेस होत्या, तज्ञ डॉक्टर्स लक्ष ठेऊन होते. पण त्याची प्रकृती खालावत गेली. त्याच्या मेंदूतील आणि पाठीतील इन्फेक्शन वाढत होते. आज हात, उद्या पाय हलवणे बंद झाले, मग श्वासाचा त्रास. अशा परिस्थितीत त्याला व्हेन्टीलेटर वर ठेवले गेले. त्याची बायको सतत ३ आठवडे रोज taxi करून हॉस्पिटल मध्ये मुलीला घेऊन जात असे. त्याचा बॉस दररोज दिमतीला हजर होता. एक डॉक्टर म्हणाले "पुअर चाप, हि इज इन ट्रबल, इजंट हि?". राजा खरोखरच संकटात होता. त्याच्या आई-वडिलांना चेन्नईहून बोलावले गेले. डॉक्टरांनी आशा सोडलेली होती. त्यांनी समजावून सांगितले कि आता तो वाचणे अशक्य आहे.
आई वडील आल्या नंतर डॉक्टरांनी सर्वांचे कौन्सेलिंग केले. तांत्रिकदृष्ट्या त्याचा मेंदू बंद झाला होता. फक्त आता त्याला अक्राळ विक्राळ नळ्यान्च्या आणि मॉनीटर्सच्या जन्जाळातून मुक्त करायचे होते. काही लोकांनी शेवटचे प्रयत्न म्हणून त्याला दुसरीकडे हलवायची, चेन्नईला नेण्याची विनंती केली. पण डॉक्टरांनी ती मानली नाही. आता उशीर झाला होता असे म्हणणेहि राजाच्या बाबतीत कठीण होते, कारण त्याने खूप कमी वेळ दिला…. सर्वांची मानसिक तयारी झाल्यावर गुरुवारी रात्री डॉक्टरांनी तो गेल्याचे घोषित केले. डेड बॉडी मॉर्ग मध्ये ४ दिवस ठेऊन पोस्ट मोर्टेम करावयाचे होते. सर्वांना विकेंडला विश्रांती मिळेल या हेतूने डॉक्टर दोन दिवस थांबले. चार दिवसांनी त्याचे डेथ सर्टिफिकेट मिळाल्यावर इंग्लंडमधील पध्दती प्रमाणे फ़्युनरल डायरेक्टरला शव घेऊन जाण्याची परवानगी मिळाली.
त्यांनी त्याचे कपडे वगैरे साहित्य घरून मागवून घेतले. अंत्यविधीच्या दिवशी गोल्डर्स ग्रीनच्या चर्च मध्ये सर्व जमले. राजाचा देह कॉफीन मध्ये चांगले कपडे घालून, मेक-अप करून सजवून ठेवला होता. सर्वांनी राजाचे अन्त्य दर्शन घेतले. त्याची मुलगी शोकाकुल आईच्या कडेवर बसून बाबाला न्याहाळत होती. इतके दिवस ती बाबाला असाच झोपलेला पाहत होती. आज तो प्रसन्न दिसत होता. चेहऱ्यावर एक प्रकारची शांतता दिसत होती. मद्रासी भटजी सर्व साहित्य घेऊन आले होते. कॉफिन भोवती फिरून त्यांनी काही मंत्र म्हंटले. नंतर कॉफिन खाली ठेऊन त्याभोवती आपल्या स्मशानात करतात ते सर्व हिंदू संस्कार तिथे केले गेले. त्याचे वडील स्वतः बसून मंत्र म्हणत होते. चर्चमधील गोरे लोकही सराईतपणे मदत करीत होते. आमच्या ऑफिसमधील काही गोरे लोक कुतूहलाने बघत होते.
साधारण तासाभरानंतर राजाचा देह कॉफिन मधून इलेक्ट्रिक क्रिमेशनसाठी नेण्यात आला. एक पर्व संपले होते. काल-परवा पर्यंत आमच्यात असणारा एक सहकारी आता अचानक जग सोडून गेला होता. साधी राहणी, शांत वृत्तीचा आणि कष्टाळू असलेला राजा. आपल्या बायकोसाठी आपली नोकरी ठेऊन गेला!
लंडनमध्ये मृत्यू येऊन इतर बड्या आसामिं बरोबर आज तो चिरनिद्रा घेत आहे. महिनाभर आपल्याशी न-बोलणाऱ्या बाबाकडे काहीही तक्रार न करता कुतूहलाने पाहणारी त्याची मुलगी, तिच्या निरागसतेमुळे एवढ्या मोठ्या दुःखापासून अनभिज्ञ राहिलेली ती.… तिच्या स्मृतीपटलावरील बाबाच्या आठवणी पुढेमागे जाग्या होतील? अज्ञानात सुख असतं…पण काही दुःखांची जाणीव द्यावीच लागते ना?
No comments:
Post a Comment