पहिला पांढरा हत्ती घेतला तेव्हाची गोष्ट...



रॉकी पर्वतावर गाडी!

 ....नुकताच मी राहिलेला शेवटचा पांढरा हत्ती विकत घेतला, अर्थात चारचाकी! पांढरा हत्ती म्हणजे ज्याला इंग्रजीत व्हाईट गुड्स म्हणतात वा ज्याच्या खरेदीपेक्षा त्याची पोसण्याची किंमत जास्त असते अशी वस्तू. यावरून अमेरिकेत कार घेताना घडलेल्या गमती आठवल्या. ड्रायव्हिंग लायसन्स हातात आल्यावर मी एक गाडी भाड्याने घेतली. ओल्ड्समोबिल नावाच्या कंपनीची अलेरो नावाची हि गाडी होती. हि दोन्ही नावे मी पूर्वी कधीही ऐकली न्हवती आणि त्यानंतरहि कधी ऐकली नाहीत. आता तर हे गाडीचे मॉडेलच बंद झाले आहे. त्या गाडीवर सराव करता करता मी स्वतःची गाडी घेण्यासाठी शोधकार्य सुरु केले. थोरांचा सल्ला घ्यावा म्हणून काही सिनिअर कलीग्सना विचारले असता खालील उद्बोधक माहिती मिळाली:
१. शक्यतो जपानी कारच घेणे. दुसरा नंबर जर्मन / कोरिअन कार्सला आणि सर्वात शेवटी अमेरिकन.
२. अमेरिकन कार जास्तीत जास्त १ लाख मैल पर्यंत पळू शकतात. त्यांची रिसेल किंमत फार कमी असते. जपानी कार्स मात्र २ लाखापर्यंत जोरात पळतात.
३. कुठलीही जुनी कार घेताना १ लाखापेक्षा कमी रनिंग झालेली घेणे. शक्यतो लीझने दिलेली गाडी घेऊन नये, रेंटल कंपनीच्या गाड्या घेऊन नयेत.
४. ५/६ वर्षांपेक्षा जुनी कार नकोच.
५. कारफॅक्स.कॉम नावाची एक वेबसाईट आहे. त्याच्यावर कारचा आयडी (व्हीन) टाकला कि तिची सगळी हिस्टरी मिळते. ३०$$ भरून महिनाभाराचे एक अकौंट घे आणि एक एक कार बघून आलास कि त्यावर शोध.
६. कार्स.कॉम नावाच्या साईटवर रीसेल्च्या सर्व कार्स लिस्ट केलेल्या असतात. तिथे कोलोराडो मधल्या जपानी कार्सवर (बजेटमधल्या) सर्च मारणे.
७. अमेरिकन पोलीस फोर्डच्या गाड्या वापरतात, काही वर्षांनी त्या लिलावात विकल्या जातात. त्या ऑक्शनला जाऊन ये, तिथे कदाचित चांगले डील मिळेल. काही लोक म्हणाले त्या गाड्या अज्जिबात घेऊ नकोस – पोलीस कुठेही आणि कसेही ठोकतात म्हणे!
८. केली ब्लू बुक नावाच्या अजून एका जुन्या कारच्या किमती ठरवणाऱ्या कंपनीच्या साईट वर जाऊन आवडलेल्या कारचे सर्व डीटेल्स टाकून मार्केट प्राईस बघणे. इत्यादी इत्यादी....

सर्व उपदेश ऐकून त्याप्रमाणे मी कार बघायला सुरुवात केली. कारफॅक्सचे एक अकौंट पण घेऊन टाकले. आता मला एक महिन्याच्या आत कार घेणे भाग होते, नाहीतर पुन्हा ३०$ भरा. वरील सर्व अटी लक्षात ठेऊन मी होंडा आणि टोयोटा या दोनच कंपन्यांच्या कार्स बघायला सुरुवात केली, बजेट होते $४००० ते $५०००. बऱ्याच कार्स ऑनलाईन पाहिल्यावर लक्षात आले कि एकतर कार खूप जुन्या होत्या, हिस्टरी खराब होती कींवा इतर काही त्रुटी असत. माझे बजेटही आता वाढवावे लागले. काही लोक कारचा आयडी देत नसत त्यामुळे त्या कार प्रत्यक्ष जाऊन बघणे आवश्यक होते. एव्हाना माझे लोन पास झाले होते आणि न्यूजर्सीच्या आमच्या ऑफीसने माझ्या अकौंटमध्ये ३०००$$ ट्रान्स्फर केले. गाडीच्या कर्जाची रक्कम तेवढीच असे. तेवढ्यात आमच्या फायनान्स ऑफीसरने काहीतरी घोळ करून अजून ३०००$$ माझ्या अकौंटला पाठवले! फुकटात बिनव्याजी जास्ती कर्ज मिळाले. सुवर्णसंधी! पण ते जास्तीचे ३००० मला उलट टपाली चेकने पाठवावे लागले. कंपनीला दिलेला तो माझा पहिला आणि शेवटचा चेक असावा! त्यामुळे आहेत त्या पैशात मी गाड्या शोधू लागलो...

एकदा “व्हॅलरी रे” नावाच्या एका बाईची कार मला नेटवरील माहिती पाहून ठीक वाटली. हि बाई डेन्व्हर ला राहत असे. होंडाचे सिव्हिक नावाचे मॉडेल तिच्याकडे होते. मी तिची अपोईंटमेंट घेऊन एके दिवशी सकाळी ९ ला जितेंद्र बरोबर तिच्याकडे पोहोचलो. तिच्या नवर्याने आम्हाला गाडी दाखवली. आम्ही त्याच्याबरोबरच एक टेस्ट ड्राईव्ह घेऊन आलो. काही गोष्टी नाही आवडल्या तरी कार बरी होती. मी वेहिकल आयडी नंबर (व्हीन) घेतला आणि परतलो. दुपारी रेकॉर्ड चेक करून सगळे ठीक आहे हे बघितले आणि तिला फोन केला. कारची किंमत तिने ५००० ठेवली होती. मी ४५०० ला मागितली. ती विचार करते म्हणाली. मला वाटले होईल तयार! रात्री तिला पुन्हा फोन केला तेव्हा मला म्हणाली कि कार विकली गेली. एक जण ४६०० द्यायला तयार आहे. मी म्हणालो मी तुम्हाला अजून १०० वाढवून देतो ४७००! कारण भाड्याच्या गाडीचेच महिन्याला १००० भाडे होते त्यामुळे घाई करणे आवश्यक होते. पण म्हणाली नाही मी आता त्याला कबुल करून टाकले आहे. मी निश्वास सोडला. पुन्हा शोध सुरु.

काही दिवसांनी दुसरी एक गाडी सापडली. हि होती टोयोटाची करोला. याचाही व्हीन नंबर दिला न्हवता. गाडीची किंमत ३६०० लावली होती. तशी जुनी असली तरी स्पेसिफिकेशन्स पाहून इतर गाड्यांच्या तुलनेत किंमत कमी वाटली. यावेळी मी साहिल आणि शीतलला घेऊन गेलो. त्याच्याकडे पण करोलाच होती. डेन्व्हरच्या अरोरा नावाच्या एका उपनगरात हि गाडी होती. गोल्डन पासून सुमारे ५० किमी चा रस्ता! एका रविवारी दुपारी आम्ही तिकडे गेलो. तो पत्ता एका बंगल्याचा होता. एका काळ्या कुळकुळीत निग्रो बाईने स्वागत केले. तिची तीन मुलेही बरोबर होती. त्यांच्या गॅरेजमध्ये गाडी लावलेली होती. तिने गाडीची किल्ली दिली आणि बघून घ्या म्हणून सांगितले. आम्ही तिघेही टेस्ट ड्राईव्ह घ्यायला गेलो. साहिलला गाडी छान वाटली. काही गोष्टी विचारून त्याने घ्यायला हरकत नाही असे प्रमाणपत्र दिले. किंमतही ठीक वाटली म्हणून जास्ती निगोशिएट करायची गरज नाही असेही म्हणाला. आम्ही ड्राईव्ह करून परत आलो तो पर्यंत त्या बाईचा नवरापण परत आला होता. त्याने आमची ओळख करून घेतली. हा माणूस चेन्नई ला शिकायला होता, त्याने आम्हाला शुक्रिया वगैरे म्हणून काही हिंदी वाक्ये तोंडावर फेकली. आम्ही इम्प्रेस झालो. तो आम्हाला म्हणाला कि हि गाडी त्याची नाहीये एका मित्राची आहे. त्यानेच विकायला त्याच्या ग्यारेज मध्ये ठेवली आहे. त्यामुळे तो मित्राला विचारूनच किमतीविषयी काय ते सांगेल. आम्ही ठीके म्हणून परत आलो. रात्री मी कारफॅक्सचे अकौंट उघडून गाडीचा व्हीन नंबर टाकला आणि पाहतो तो काय – त्या गाडीचे २ मोठ्ठे अॅक्सिडेंट झाले होते. ४ वर्षांपूर्वी ती गाडी पूर्ण बरबाद झाली होती. त्यानंतर पुन्हा रिपेअर करूनहि एकदा अॅक्सिडेंट झाला होता. ती गाडी घेणे म्हणजे मुर्खपणा होता! मी साहिलशी बोलून बेत रद्द केला. अजून एक गाडी गेल्यामुळे वाईट वाटले. त्या “गोडबोल्या” काळ्या माणसाने आम्हांला चांगलेच बनवले होते. त्याला वाटले असेल हे कारफॅक्स बघणार नाहीत. तेव्हापासून कानाला खडा लावला.

यानंतर कार्स.कॉम वर एक जाहिरात वाचली. टोयोटा कॅम्री. किंमत ६०००. सर्व फिचर्स चांगले वाटले. व्हीन टाकून सगळी हिस्टरी चेक केली तीही ठीक होती. त्या कारचे ३ ओनर झाले होते, म्हणजे मी चौथा असणार होतो. तसच ती ८/९ वर्षे जुनी होती, एकूण प्रवास १,१९,००० मैल झाला होता. आणि एकदा ती कार लीझिंग कंपनीला विकली गेली होती. तरीही एकदा जाऊन पाहायचे ठरले. बोल्डर नावाच्या एका निसर्गरम्य गावात ती गाडी होती. मालकाला सवड नव्हती म्हणून त्याने दुसऱ्या एका मित्राच्या ऑफीस मध्ये गाडी ठेवली होती. मी आणि माझी एक कलिग संगीता ती कार बघायला गेलो. बोल्डर मधल्या रस्त्यामधून आम्ही हरवून गेलो. पत्ता बरोबर असूनही एक्झिट लवकर मिळत न्हवता आणि आम्ही एकाच मॉलभोवती गोल गोल फिरत होतो. शेवटी एकदाचा तो छोटासा एक्झिट मिळाला आणि आम्ही मॉलमध्ये पोहोचलो. आम्हाला उशीर झाला म्हणून तो माणूस निघूनच चालला होता, पण थांबला! आम्ही गाडी बघितली आणि त्यातून चक्कर मारून आलो. गाडी आवडली. तो म्हणाला तुम्ही मालकाशी डायरेक्ट बोलून घ्या. रॉबर्ट ग्रीन नावाच्या माणसाची हि गाडी होती. आमचे दोघांचे इनिशिअल्स एकाच होते आर.जी.! मी त्याला फोन केला आणि ५५०० ला गाडी मागितली पण तो तयार होईना. माझे घराचे लोन आहे म्हणाला, ते कमी करण्यासाठी तो गाडी विकत होता. शेवटी त्याने फक्त १००$ कमी केले आणि ५९००$$ ला तयार झाला. टोयोटा कॅम्रीचे हे १९९६ चे मॉडेल होते. स्पेशल यूएस एडिशनमध्ये काढलेले. गाडीला सनरूफ पण होते. गाडी उत्तम स्थितीत होती, पाहताच मोहात पडावी अशीच.

रॉबर्टचे ऑफिस गोल्डनच्या जवळच होते १० मैलांवर. तिथे त्याने मला बोलावले. एप्रिल २६, २००५. जोरात पाऊस पडत होता. मी माझी ओल्ड्स्मोबील घेऊन निघालो, त्याला कॅश हवी होती म्हणून बँकेत जाऊन कॅश काढली आणि त्याच्या ऑफीसला पोहोचलो. भर पावसात त्याने पैसे नीट मोजून घेतले. कार मला नीट दाखवली, काही गोष्टी सांगितल्या. त्यानंतर एका सेल्स-डीलवर आम्ही स्वाक्षऱ्या केल्या. कारचे टायटल डॉक्युमेंटहि त्याने मला देणे अपेक्षित होते. पण त्याचे लोन फिटल्याशिवाय ते तो मला देऊ शकणार न्हवता. मी रिस्क घ्यायचे ठरवलेच होते. हातातोंडाशी परिस्थिती आल्यावर माणूस आंधळा होऊन काही गोष्टींकडे काणाडोळा करतोच! त्या एका कागदावर मला नंबर प्लेट मिळेल असे तो म्हणाला. त्यानंतर माझ्याकडे दोन कार झाल्या. एक भाड्याची आणि एक माझी. मी त्याला माझ्याबरोबर त्याची कार घेऊन रेंटल कंपनीत यायची विनंती केली. त्याला पुन्हा ऑफीसला सोडायच्या अटीवर त्याने ती मान्य केली! मी भाड्याची कार देऊन सर्व सोपस्कार पूर्ण केले आणि मग नव्या मालकाने जुन्या मालकाला त्याच्या गाडीतून ऑफीसला सोडले. पाऊस अजूनही पडतच होता. भर पावसात मी माझी पहिली गाडी घेऊन ऑफिसमध्ये निघालो...

जेफरसन कौंटीच्या ऑफिसमध्ये जाऊन टेम्पररी रजिस्ट्रेशन करावे लागे. त्या सेल-डील च्या कागदावर तेवढेच शक्य होते. काही दिवसांनी कबुल केल्याप्रमाणे रॉबर्टने टायटल घरी आणून दिले. मी कौंटीच्या ऑफिसमध्ये गेलो आणि जुने टायटल देऊन माझ्या नावावर नवीन टायटल करून घेतले. तसेच गाडीसाठी नंबर प्लेटही करून घेतली. आता मी निश्चिंतपणे माझी गाडी चालवू शकत होतो...!


कार्स.कॉम वरील टोयोटा कॅम्रीची हीच ती जाहिरात.